"RÖNESANS GİBİ KADIN"
"CUMHURİYET GİBİ KADIN"
"BİN DOKUZ YÜZ YİRMİ ÜÇ GİBİ KADIN"
"KÜÇÜK BURJUVA DUYARLILIĞININ ANASI"
Nahit Gelenbevi Fıratlı Damar
Bu adlandırmalarla anılan kim bu kadın diye merak ettiniz değil mi? Sizi fazla merakta bırakmayayım, bu kadının adı: Nahit Gelenbevi Fıratlı Damar. Nahit Hanım'ın adını bilmeyenler (ben de bunlardan biriydim), 2014 yılında yayımlanan "Yalnız Seni Arıyorum - Nahit Hanım'a Mektuplar" adlı Orhan Veli'nin kitabıyla Nahit Hanım'ın Orhan Veli'nin sevgilisi olduğunu öğrendiler. Orhan Veli'nin onun için yazdığı;
"Bir de sevgilim vardır, pek muteber;
İsmini söyleyemem,
Edebiyat tarihçisi bulsun." dizeleri, yıllar sonra ortaya çıkan sevgiliyle hayat buldu yeniden.
Doğrusu, ben bu kitapla haberdar olmadım Nahit Hanım'dan. Haberim olduğunda, yaptığım araştırma sonucunda ulaştım mektuplardan oluşan bu kitaba. Ve yazımın sonunda da kitabı tanıttım; okumak isteyenler olabilir diye. Benim Nahit Hanım'la tanışmam, Osman Balcıgil'in Sabahattin Ali'yi anlatan "Yeşil Mürekkep" romanıyla gerçekleşti. Şimdi ne alaka dediğinizi duyar gibiyim. Haklısınız. Orhan Veli gibi Sabahattin Ali de çapkınmış. Dönemin güzel kızlarına hemen aşık oluveriyormuş. İstanbul'da tanıştığı Nahit Hanım'ı görür görmez aşık olmuş Sabahattin Ali. Ama tam anlamıyla karşılıksız bir aşkmış genç adamın yaşadığı. Aşkını ilan etmiş, olumsuz cevap almıştı.
Yenilgisini, "Servet-i Fünun'da Bir Macera" başlığı altında yayımladığı bir şiirle ifade etmişti genç şair:
"Neticesiz bir aşka verdim gençliğimi
Ne ufak bir temayül ne de bir iltifat gördüm.
Önünde yalvararak söylerken sevdiğimi
Gözlerinde yüzüme inen bir tokat gördüm."
Sabahattin Ali ilk şiirlerini bir deftere yazarak karşılıksız bir aşkla sevdiği Nahit Hanım'a gönderir. O sıralarda Sabahattin Ali, Almanya'da üniversite tahsili yapmaktadır. Kitabın dip notunda Nahit Hanım'la ilgili kısa bir bilgi verilmişti. İlgimi çekti ve araştırdım. Çok ilginç bir kadınla karşılaştım desem abartmış olmam sanırım. Sonuçta bu yazı çıktı ortaya.
Nahit Gelenbevi'nin Kısa Hayat Hikayesi:
Nahit Gelenbevi 1909 yılında Girit'te doğdu. Erenköy Kız Lisesi'nden sonra, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi.
Ankara, Edirne ve İstanbul'da edebiyat öğretmeni olarak görev yaptı. İlk eşi, milli eğitim müfettişliği ve Devlet Güzel Sanatlar Müdürlüğü görevlerinde bulunan eğitimci Halil Vedat Fıratlı idi. İlk eşinden ayrıldıktan sonra ikinci evliliğini (1955) yılında şair Arif Damar'la yaptı.
İki evlilik arasında Orhan Veli ile dillere destan bir aşk yaşadı. Onun şiirlerinin ilk okuyucusu oldu. Bu ilişki, 1950 yılında şairin ölümü ile son buldu.
Yaprak dergisinin çıkmasında, maddi manevi katkıları oldu. Orhan Veli ölmeden önce, içinde daha önce hiç yayınlamadığı şiirleri de bulunan iki şiir defterini "öldükten sonra yayınlaması rica"sıyla kendisine teslim etti.
Nahit Hanım, evinde gerçekleştirdiği "cuma sofraları" ile dönemin yazar çizerlerini bir araya getirdi. Nahit Hanım, o dönemin efsanevi kadınlarından biridir. Samet Ağaoğlu bir kitabında ondan "Rönesans gibi kadın" diye söz etmiştir. Cemal Süreya ise "Bin dokuz yüz yirmi üç gibi kadın" ve "Cumhuriyet gibi kadın" benzetmelerini yapmıştır. Yine Süreya'nın, Nahit Hanım'la ilgili olarak "Küçük burjuva duyarlılığının anası" diye bir benzetmesi vardır.
Can Yücel, Sabahattin Ali, Edip Cansever, Necip Fazıl Kısakürek, Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Muhip Dranas, Orhan Veli, Ece Ayhan, Turgut Uyar ve Cemal Süreya gibi birçok isimle kurduğu yakın dostluk ilişkileriyle tanınırdı.
17 Mayıs 2002 tarihinde, 93 yaşında öldü ve Feriköy Mezarlığı'na gömüldü. Ölümünden sonra, 21 Mayıs 2002 tarihli Radikal Gazetesi'nde "Şairlerin mıknatısı toprağa karıştı..." başlıklı yazı yayınlandı. İşte yazının linki:
http://www.radikal.com.tr/kultur/sairlerin-miknatisi-topraga-karisti-633095/
"Bir de sevgilim vardır, pek muteber;
İsmini söyleyemem,
Edebiyat tarihçisi bulsun." dizeleri, yıllar sonra ortaya çıkan sevgiliyle hayat buldu yeniden.
Doğrusu, ben bu kitapla haberdar olmadım Nahit Hanım'dan. Haberim olduğunda, yaptığım araştırma sonucunda ulaştım mektuplardan oluşan bu kitaba. Ve yazımın sonunda da kitabı tanıttım; okumak isteyenler olabilir diye. Benim Nahit Hanım'la tanışmam, Osman Balcıgil'in Sabahattin Ali'yi anlatan "Yeşil Mürekkep" romanıyla gerçekleşti. Şimdi ne alaka dediğinizi duyar gibiyim. Haklısınız. Orhan Veli gibi Sabahattin Ali de çapkınmış. Dönemin güzel kızlarına hemen aşık oluveriyormuş. İstanbul'da tanıştığı Nahit Hanım'ı görür görmez aşık olmuş Sabahattin Ali. Ama tam anlamıyla karşılıksız bir aşkmış genç adamın yaşadığı. Aşkını ilan etmiş, olumsuz cevap almıştı.
Yenilgisini, "Servet-i Fünun'da Bir Macera" başlığı altında yayımladığı bir şiirle ifade etmişti genç şair:
"Neticesiz bir aşka verdim gençliğimi
Ne ufak bir temayül ne de bir iltifat gördüm.
Önünde yalvararak söylerken sevdiğimi
Gözlerinde yüzüme inen bir tokat gördüm."
Sabahattin Ali ilk şiirlerini bir deftere yazarak karşılıksız bir aşkla sevdiği Nahit Hanım'a gönderir. O sıralarda Sabahattin Ali, Almanya'da üniversite tahsili yapmaktadır. Kitabın dip notunda Nahit Hanım'la ilgili kısa bir bilgi verilmişti. İlgimi çekti ve araştırdım. Çok ilginç bir kadınla karşılaştım desem abartmış olmam sanırım. Sonuçta bu yazı çıktı ortaya.
Nahit Gelenbevi'nin Kısa Hayat Hikayesi:
Nahit Gelenbevi 1909 yılında Girit'te doğdu. Erenköy Kız Lisesi'nden sonra, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi.
Ankara, Edirne ve İstanbul'da edebiyat öğretmeni olarak görev yaptı. İlk eşi, milli eğitim müfettişliği ve Devlet Güzel Sanatlar Müdürlüğü görevlerinde bulunan eğitimci Halil Vedat Fıratlı idi. İlk eşinden ayrıldıktan sonra ikinci evliliğini (1955) yılında şair Arif Damar'la yaptı.
İki evlilik arasında Orhan Veli ile dillere destan bir aşk yaşadı. Onun şiirlerinin ilk okuyucusu oldu. Bu ilişki, 1950 yılında şairin ölümü ile son buldu.
Yaprak dergisinin çıkmasında, maddi manevi katkıları oldu. Orhan Veli ölmeden önce, içinde daha önce hiç yayınlamadığı şiirleri de bulunan iki şiir defterini "öldükten sonra yayınlaması rica"sıyla kendisine teslim etti.
Nahit Hanım, evinde gerçekleştirdiği "cuma sofraları" ile dönemin yazar çizerlerini bir araya getirdi. Nahit Hanım, o dönemin efsanevi kadınlarından biridir. Samet Ağaoğlu bir kitabında ondan "Rönesans gibi kadın" diye söz etmiştir. Cemal Süreya ise "Bin dokuz yüz yirmi üç gibi kadın" ve "Cumhuriyet gibi kadın" benzetmelerini yapmıştır. Yine Süreya'nın, Nahit Hanım'la ilgili olarak "Küçük burjuva duyarlılığının anası" diye bir benzetmesi vardır.
Can Yücel, Sabahattin Ali, Edip Cansever, Necip Fazıl Kısakürek, Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Muhip Dranas, Orhan Veli, Ece Ayhan, Turgut Uyar ve Cemal Süreya gibi birçok isimle kurduğu yakın dostluk ilişkileriyle tanınırdı.
17 Mayıs 2002 tarihinde, 93 yaşında öldü ve Feriköy Mezarlığı'na gömüldü. Ölümünden sonra, 21 Mayıs 2002 tarihli Radikal Gazetesi'nde "Şairlerin mıknatısı toprağa karıştı..." başlıklı yazı yayınlandı. İşte yazının linki:
http://www.radikal.com.tr/kultur/sairlerin-miknatisi-topraga-karisti-633095/
Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları
ISBN: 9789750827082
Sayfa: 160 sayfa
Basım Tarihi: 2014
Bir de sevgilim vardır, pek muteber;
İsmini söyleyemem,
Edebiyat tarihçisi bulsun.
O zamanlar ismini söyleyemediği sevgilisi "Nahit Hanım"dı Orhan Veli'nin. Hayatta iki varlığı oldu: Şiiri ve sevdası. Şiirleri okurlarının ezberinde... Sevgisine gelince, onu, tek büyük aşkı "Nahit Hanım"a vermişti: Bu kitap onun belgesi.Şiirimizde çığır açmış ustanın aslında nasıl bir gönül ustası olduğunu kanıtlayan mektuplarını okuduğunuzda onu çok daha yakından tanıyacaksınız. "Istanbul Türküsü" gibi pek çok şiirini daha iyi anlayacaksınız. 36 yıllık ömrüne neler sığdırdığını görecek, onu daha çok sevecek ama belki biraz da üzüleceksiniz. Nereden bakılsa, gizli saklı yaşanmış kırık bir aşk hikâyesine tanık olacaksınız. 64 yıldır çekmecelerde kalmış mektuplar, ince ince akan bir mağara suyu gibi dingin, dupduru ilk kez gün ışığına çıkıyor.
İsmini söyleyemem,
Edebiyat tarihçisi bulsun.
O zamanlar ismini söyleyemediği sevgilisi "Nahit Hanım"dı Orhan Veli'nin. Hayatta iki varlığı oldu: Şiiri ve sevdası. Şiirleri okurlarının ezberinde... Sevgisine gelince, onu, tek büyük aşkı "Nahit Hanım"a vermişti: Bu kitap onun belgesi.Şiirimizde çığır açmış ustanın aslında nasıl bir gönül ustası olduğunu kanıtlayan mektuplarını okuduğunuzda onu çok daha yakından tanıyacaksınız. "Istanbul Türküsü" gibi pek çok şiirini daha iyi anlayacaksınız. 36 yıllık ömrüne neler sığdırdığını görecek, onu daha çok sevecek ama belki biraz da üzüleceksiniz. Nereden bakılsa, gizli saklı yaşanmış kırık bir aşk hikâyesine tanık olacaksınız. 64 yıldır çekmecelerde kalmış mektuplar, ince ince akan bir mağara suyu gibi dingin, dupduru ilk kez gün ışığına çıkıyor.
(Tanıtım Bülteninden)
Tomris'ten başka NAhit Hanım da var demek :)
YanıtlaSilAynı kitabın aynı dip notundan araştırma yapmak ve bu yazıyla karşılaşmak ilginç...
YanıtlaSil