APOLLON'A YAR OLMAMAK İÇİN AĞACA DÖNÜŞEN DAPHNE (DEFNE)

Kadim Anadolu topraklarında ne mitolojik öyküler yaşanmış, günümüze dek uzanan. İşte su perisi Daphne'nin öyküsü bunlardan biri. Bu öyle bir öykü ki, ülkemizin güneyinde yer alan Hatay ilinin şirin ilçesi Defne'ye adını vermiş. Defne ağacının özelliklerini yazmadan önce, Daphne'nin hazin öyküsüne kısaca göz atalım ve Daphne'nin gözyaşlarından oluştuğuna inanılan Harbiye Şelaleleri'nden kana kana su içelim. Ne dersiniz?

Defne Ağacının Hikayesi

Bir gün, ışığın tanrısı Apollon ile aşk tanrısı Eros karşılaşırlar. Eros attığı oklarla insanları aşık etmesiyle ünlüdür. Apollon, Eros'un oklarını küçümseyen sözler söyler ve oklarını savaşta kullanmak üzere kendisine vermesini ister. Buna gücenen Eros, Apollon'a; "Benim oklarım seni bile vurabilir" der ve uzaklaşır.

Başka bir gün Apollon ormanda dolaşırken bir nymphe(su perisi) olan Daphne'yi görür ve onu izlemeye başlar. Eros da Apollon'u gizlice izlemektedir. Altın okunu çıkararak Apollon'u kalbinden vurur. Apollon Daphne'ye aşık olur. Eros kurşun okuyla da Daphne'yi vurur. Vurulan Daphne, Apollon'dan nefret eder ve ondan kaçmaya başlar.

Apollon, Daphne'ye deli gibi aşıktır. Her gün onu izlemeye gelir. Bir gün dayanamaz ve Daphne'ye yaklaşmaya çalışır. Eros'un kurşun okunun etkisiyle Daphne, Apollon'dan korkup kaçmaya başlar, Apollon da onun peşinden koşar. Koşmaktan yorulan ve gücü tükenen Daphne, artık kaçamayacağını anlar ve toprak ana Gaia'ya yalvarır: "Ey Toprak Ana, beni ört, beni gizle." Toprak aniden yarılır ve Daphne'nin ayakları toprağa kök salar. Teni kabuk bağlar, kolları dallara, saçları yapraklara dönüşür. Sonunda Daphne, defne ağacına dönüşür.

Ağaca dönüşen Daphne'ye Apollon şöyle seslenir: "Defne, bundan sonra sen, Apollon'un kutsal ağacı olacaksın. O solmayan ve dökülmeyen yaprakların, başımın çelengi olacak. Değerli kahramanlar, savaşlarda zafere ulaşanlar, hep senin yapraklarınla alınlarını süsleyecekler. Şarkılarda, şiirlerde adımız yan yana geçecek." Bu tatlı sözler üzerine Defne, dallarını eğerek Apollon'u saygı ile selamlar.

Bu öykünün geçtiği yer bugünkü Harbiye'dir (Hatay). Apollon teessür ve heyecan içinde o ağacı amblem olarak alır ve parlak yapraklarından başına bir taç yapar. İşte o zamandan beri şiir ve silah zaferi Defne dalı ile ödüllendirilir ve inanışa göre Defne'nin gözyaşları bugün hala Harbiye'de şelaleler meydana getirmektedir. (*)

Defne(Laurus Nobilis) Ağacının Özellikleri

Her zaman yeşil, boylu bir çalı ya da 15 metreye kadar boylanabilen, yuvarlak tepeli bir ağaçtır.

Vatanı Anadolu ve Balkanlar'dır.

Yaprağı yağ, ilaç ve sabun endüstrisinde kullanılır.

Kokusunun güzel olması nedeniyle defne yaprağı yemeklerde baharat olarak da kullanılır.

Defnenin Arabistan defnesi, yaban defnesi, dikenli defne, dağ defnesi ve koyun defnesi gibi zehirli türleri de bulunmaktadır.

(*) kulturportali.gov.tr

Fotoğrafların tümü tarafımdan çekilmiştir, izinsiz kullanılamaz.