DENİZ YILDIZLARI HAKKINDA HER ŞEY

Deniz yıldızları, sahillerde renklerinden ve şekillerinden dolayı dikkat çekmekte, görenlerin yüzünde tebessüm oluşturmaktadır. Bilimsel adı, "yıldız şekillidir" anlamına gelen "asterioda" dır. Bu isim, 1830 yılında bir Fransız zoolog tarafından verilmiştir.

Tarihteki ilk deniz yıldızı kalıntılarının, 450 milyon yıl öncesine (Dinozorlardan bile çok eski bir tarih) rastladığı öngörülmektedir. Ve bu deniz canlıları, milyonlarca yılda şekil değiştirerek günümüze kadar yaşamaya devam etmeyi başaran nadir canlılardandır. Bu bile deniz yıldızlarına karşı sevgi ve saygıyı gerektirir diye düşünüyorum. :)

Deniz yıldızları soğuk deniz suyuna dayanıklıdırlar. Dünyada, en soğuk kutup deniz sularından, sıcak tropikal deniz sularına kadar birçok bölgenin deniz sularında yaşayabilirler. Belki de bu özellikleri nedeniyle, milyonlarca yıldır hayatlarını sürdürebilmişlerdir. Deniz yıldızları sadece tatlı sularda yaşayamazlar.

Ülkemizi çevreleyen denizlerde görülen deniz yıldızları, genellikle kırmızı ve turuncu renklidir ve beş kola sahiptir. Dünyada ise kol sayısı daha fazla olan ve değişik türlerde 1500 adet deniz yıldızı olduğu bilinmektedir. 

Ortalama yaşam süresi 34 yıl olan deniz yıldızları, midyeleri, deniz yosunlarını, deniz salyangozlarını ve süngerleri yiyerek beslenirler.

Deniz yıldızlarının ekolojik deniz yaşamında ve beslenme döngüsünde önemli özelliklerinin olmasının yanı sıra ekolojiye zarar verdikleri değişiklikler de vardır. 

Bazı biyolojik çeşitliliği tehdit eden midye türlerinin olduğu sulara bırakılan deniz yıldızları, bir süre sonra midyelerin azalmasına neden olmuş ve dengeyi sağladığı görülmüştür. Fakat bunların dışında, deniz yıldızlarının ekolojiyi bozduğu da görülmektedir. Özellikle göçmen deniz yıldızları, mercan resiflerine ciddi zarar vermektedir. Mercan ile beslenen bu deniz yıldızları, resiflerin önemli derecede yok olmasına sebep olmaktadır. Ayrıca başka bir bölgeden gemiler ile Tasmanya'ya ulaşan bir deniz yıldızı türü, bölgede midyelerin soyunun tükenme tehlikesine girmesine neden olmuştur. O bölgede deniz yıldızları tehlikeli bir tür olarak tanımlanmaktadır.

Deniz yıldızlarının değişik üreme çeşitleri vardır. Bazı türler eşeyli ürer yani dişi ve erkek cinsleri vardır. Bazı deniz yıldızları bölünerek üreyebilirler. İkiye bölünürler ve bölündüklerinde yeni deniz yıldızları oluşur. İlginçtir, bazı deniz yıldızları ise cinsiyet değiştirirler ve yaşamlarının bir bölümünü erkek olarak geçirmiş deniz yıldızı, dişi özellikler göstermeye başlayabilir. Ama en ilginç üreme tipi olan deniz yıldızları, kuluçkaya yatanlardır. Yumurtalarının üzerine tavuk gibi kuluçkaya yatarlar. :)

Denizlerde, okyanuslarda deniz yıldızlarını bekleyen tehditleri şöyle sıralayabiliriz: Kendi türlerinin bazıları, yengeçler, martılar, bazı balıklar ve deniz samurları tarafından birer yemdirler. Bu canlılardan korunmak için vücutlarında, kötü bir tat veren saponinler bulunur. Deniz yıldızlarının bazı türlerinde sümüksü bir dış katman salgılanır, bazıları da keskin dikenler ile kaplıdır. Bu şekilde yaşama ve türlerini devam ettirebilme şansı yakalamaya çalışırlar.

Yazımda yer alan video ve deniz yıldızları, 4 Nisan 2022'de Gelibolu / Küçük Kemikli sahilinde çekilmiştir. İzinsiz kullanılamaz.

Deniz Yıldızları hakkında bilgi aldığım kaynak: yelkenokulu.com