30 Ocak 2014 Perşembe




TİLKİ  İLE  KİRPİ  


Anlatacağım Tilki ile Kirpi hikayesi bir yerlerden size tanıdık gelebilir. Zaten hikayelerde biraz kendimizden izler bulmaz mıyız? Buluruz da, hikayenin verdiği dersi anlar mıyız, yoksa anlarız da anlamamazlıktan mı geliriz?  Anlamak ya da anlamamak...İşte bütün mesele bu!  Kendi adıyla anılan masalların anlatıcısı Ezop' un yolsuzluktan yargılanan bir siyasetçiyi "Tilki ile Kirpi" nin hikayesini anlatarak nasıl savunduğunu Aristotales' ten öğreniyoruz. Hikayeyi anlatmakta ki amacım siyasi bir göndermede bulunmak değil. Amacım sadece, savunmanın isterse ne kadar başarılı olabileceğini, suçluyu bile beraat ettirebilecek güce sahip olduğunu anlatmaktır. Gelelim hikayeye:

"Tilki, sırtındaki pirelerden şikayet edip duruyormuş. Kirpi, tilkiye acıyarak dilerse kendisine yardım edebileceğini, onu pirelerden kurtarabileceğini söylemiş. Tilki, "istemem, sağol" deyince, kirpi "neden" diye sormuş. Tilki şu cevabı vermiş.
"Sırtımdakilerin karnı doydu, daha fazla kanımı emmezler. Yerlerine geçecek olanlar daha aç olacaklar." 

Mahkemede bu hikayeyi anlatan Ezop, jüri üyelerine dönerek, sözlerini şöyle bitirmiş:
" Dolayısıyla saygıdeğer jüri üyeleri, müvekkilimi cezalandırırsanız onun yerine onun kadar zengin olmayan birileri gelir ve sizi daha beter soyar." (*)

Ezop, bu kısa hikayesiyle jüri üyelerini büyüler ve yolsuzluktan yargılanan siyasetçi beraat eder.

Ezop' un M. Ö. 6. Yüzyılda yaşadığı düşünülürse, geçmişten günümüze dek pek bir şeyin değişmediğini söylemekle yetineceğim. Ve insan vicdanının bütün kanunların üzerinde olduğuna olan inancımı belirttikten sonra F. Nietzche' nin şu sözünü yazmadan edemeyeceğim: " Vicdanlı olmak, hesaplı olmaktan iyidir. Hesap insanı makam sahibi yapar da, vicdan daha önemli bir işe yarar, insanı insan yapar." 
                                                                                                                     
İnsan, insansa eğer hırsızlık yapıp yapmaması tamamen vicdanına kalmıştır. Tabii o insanın vicdanı varsa...

(*) Tilki ile kirpi masalı, Aristoteles, Retorik. YKY. Çeviren: Mehmet H. Doğan.


2 yorum:

  1. Suç işlemeye karar vermiş bir insanı maalesef hiçbir cezai müeyyide duruduramaz. Hele ki bu suç maddi menfaat elde etme suçlarından-yani hırsızlığın nevilerinden herhangi biri ise, bu daha da imknasız hale gelir diye düşünüyorum. Vicdan, ahlak ve dahi dini değerler bile durdurmaz böyle birini, zira kendine muhakkak haklı bir gerekçe yaratır bu saikteki kişi. O haklı gerekçe ise onu hırsızlığa iterken, vicdanından, ahlaktan, dini değerlerden ve daha da mühimi onu insan yapan tıynetten tamamen uzaklaştırır. Böyle biri (artık buna insan demek yakışık almaz) ise isterse para içinde yüzsün, enn güzel evde yaşayıp, ennn lüks arabalara binsin, banka hesapları ennnn bol 0'lı olsun... neye yarar, haysiyetini ve insanlık onurunu yitirikten sonra...Gönül rahatlığıyla, iç huzuruyla "ben adamım, ben insanım" diyebilir mi?

    YanıtlaSil