12 Mayıs 2020 Salı




YAZILI KANYON VE EPİKTETOS



1989 yılında tabiat parkı olarak tescil edilen Yazılı Kanyon Tabiat Parkı, Isparta'nın Sütçüler İlçesi'ne 20 km uzaklıktadır. Kanyonun yan duvarlarında Bizans dönemine ait ibadet yapılan bölümler, sunak yerleri ve yazılar bulunmaktadır. Bu yazıtlar nedeniyle kanyona "Yazılı Kanyon" denilmiştir.

Yazılı Kanyon Tabiat Parkı, antik çağın efsanevi Kral Yolu'nun geçtiği yerlerden biridir. Aziz Paulus'un da kullandığı yol, bu yazıtların hemen önünden geçmektedir. Yazıtlarda yer alan köle Epiktetos'un şiiri, günümüz toplumuna özgürlüğün önemini hatırlatması bakımından son derece önemlidir. İşte Epiktetos'un o şiiri:

Hür İnsan Üzerine Şiir

Ey yolcu, yol hazırlığını yap ve koyul yola; şunu bilerek:

Hür kişi sadece karakterinde hür olan kişidir

Kişi hürriyetinin ölçüsü bizzat kendi doğasında bulunur

Ve kararında içtenlikliyse hür kişi,

Yüreğinde ise dürüstlüğü, işte bunlar asil yapar kişiyi

Ve bununla yücelir hür kişi, hatalarla değil.

Ana-babadan gelen uydurma bir asaletten tad almaz o

Zira ana-baba değildir hür insanı doğuran

Zeus'tur herkese ata olan ve de tek kök insanoğluna

Herkesin tek şansı vardır. O alır kader icabı beden güzelliğini

Budur soy güzelliği ve hür olma hali gerçek anlamda.

Ruhen köle olan ise sakınmaz kötü sözden, katmerli köle de olsa

Aşırılıktır şiarı bu kişinin, yüreğinde soysuzluk vardır

Ey yolcu, Epiktetos köle bir anadan doğmuştu, ama

Yüceydi herkesten, bir kartal gibi: bilgelikte ise takdire şayandı ruhu

Söylemem gerekirse, tanrısal bir varlık doğurdu onu. Keşke şimdi de (bu mümkün olsa)

Böylesine yararlı ve sevinç kaynağı bir insan

Tüm ünlü kişiler arasında köle bir anadan dünyaya geldi.




Şiiri Kaya Yazıtı'ndan aldım. Ne yazık ki, yazıtın bir bölümü tahrip edilmişti. :(
Peki köle olmasına rağmen, hür insan üzerine şiir yazabilecek kadar hürriyete aşık Epiktotes kimdir?

MS. 55-135 yılları arasında yaşamış Stoacı ünlü bir filozof ve ahlakçıdır.. Hierapolis'te doğmuş, Yunanistan'ın Epirus bölgesinde ölmüştür. Bir köle olarak Küçük Asya'dan(Anadolu),  Roma'ya götürülmüş, orada azat edilmiştir.

Epiktetos'un sevdiğim bir sözünü paylaşmak istiyorum, üzerinde düşünülmesi gereken, "Hümanizm ölümden sonra ödül ya da ceza beklentisi olmaksızın iyi olmaya çalışmaktır."
Kendisinin Efendisi Olmayan Hiç Kimse Özgür Değildir, Epiktetos



                                                

                         









Fotoğrafların tümü tarafıma aittir. İzinsiz kullanılamaz.



2 yorum:

  1. ''Felsefeyle uğraşıyorum deme, kendimi kurtarıyorum de''
    Bilge köle, büyük filozof en sevdiklerimden...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yorumla katkınız için çok teşekkür ederim. Sözü ilk kez duydum, harikaymış.

      Sil